بررسـی اثـر فیبرینولیتیـک کـرفـس کوهـی

مقدمه: درمان فوری ترومبوآمبولیسم مصرف داروهای فیبرینولیتیک مانند استرپتوکیناز (SK) و اوروکیناز (UK) می‌باشد. بایست توجه داشت که این داروها علاوه بر لیز لخته نابه‌جا دارای عوارض جانبی مثل ایجاد حالت لیتیک عمومی، کاهش فیبرینوژن سرم، تاثیر بر میخ‌های هموستاتیک بدن و خونریزی‌های کشنده، ایجاد حالت آلرژی و کهیر نیز می‌باشند. هدف: امروزه مطالعات بر روی ترکیبات طبیعی و گیاهان با خواص دارویی انجام گرفته است. در این مطالعه به منظور یافتن ترکیباتی که بتواند به تنهایی یا به عنوان داروی مکمل در درمان ترومبوآمبولیسم به کار روند به بررسی تاثیر کرفس‌کوهی (Amirkabiria odoratissima Mozaffarian) پرداخته شد. روش تحقیق: برای این منظور عصاره‌ پلی‌فنلیک گیاه تهیه شد و نیز اسانس‌گیری به روش تقطیر با بخار آب از برگ گیاه انجام گردید و اسانس آن به وسیله دستگاه GC/MS آنالیزگردید. اثرات فیبرینولیتیک استرپتوکیناز (به عنوان شاهد مثبت و مقایسه)، عصاره و اسانس کرفس کوهی به روش فلوریمتری انجام گردید. ابتدا فیبرینوژن با ماده (فلورسئین ایزوتیوسیانات) FITC نشان‌دار و سپس در محیط پلاسمایی با استفاده از یون کلسیم لخته نشان‌دار تشکیل گردید و به آن استرپتوکیناز (1000-100 واحد در میلی‌لیتر) و اسانس در رقت‌های (V/V 10/1 و100/1، 1000/1) و عصاره در رقت‌های (V/V 1/1 و 10/1، 100/1، 1000/1) اضافه شد و پس از زمان‌های 15، 30 و 60 دقیقه فلورسانس اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج حاصل رابطه خطی بین فلورسانس و غلظت‌های 300 تا 700 واحد در میکرولیتر استرپتوکیناز را نشان داده است. اسانس کرفس کوهی در حل لخته تاثیر داشته و با گذشت زمان مجاورت اسانس با محیط افزایش ناچیزی نشان داده است. عصاره گیاه مزبور در حل لخته دارای اثری نسبی بوده است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داده است که عصاره کرفس کوهی دارای اثرات قابل توجه فیبرینولیتیک می‌باشد. لذا بررسی فراکسیون‌های مختلف این گیاه و نیز جداسازی و خالص نمودن آن جهت بررسی اثرات فیبرینولیتیک توصیه می‌گردد.